Ongeveer 74% van de Syrische bevolking bestaat uit sunnitische moslims.

De shi'ieten zijn de geestelijke erfgenamen van de groep die na de dood van de profeet Mohammed het gezag van de Omayyaden weigerde te accepteren. De shi'at Ali (partij van Ali) beschouwde namelijk Ali Ibn Abi Talib, de neef en schoonzoon van de profeet als de door God gewilde leider van alle moslims. Deze broedertwist, waarbij de partij van Ali uiteindelijk ten onder ging tegen de Omayyaden, heeft zich vooral in Syrië afgespeeld.

Dat de shi'ieten het gezag van de kaliefs niet aanvaardden betekende niet dat zij voortdurend in opstand kwamen. Wel stichtten zij een eigen spiritueel leiderschap, een heilige dynastie van afstammelingen van Ali, imams genoemd. Aan de imams worden bovenmenselijke eigenschappen toegekend. De twee belangrijkste groepen shi'ieten zijn de 'zevener' en de 'twaalver' shi'ieten, die respectievelijk een reeks van zeven en twaalf imams erkennen, van wie Ali en zijn zonen Hussein en Hasan altijd de eerste drie zijn. De terugkeer op aarde van de laatste imam, die sinds de negende eeuw in een mystieke verborgenheid verkeert, zal het einde der tijden inluiden.

Voor alle moslims zijn de zogenaamde vijf 'zuilen' van de islam belangrijk. Dit zijn de geloofsplichten die elke moslim moet nakomen: de geloofsgetuigenis, het gebed, de armenbelasting, het vasten tijdens Ramadan en de bedevaart naar Mekka. De shi'ieten noemen de volledige toewijding aan de imams meestal de zesde zuil.

Het woord 'sunnitisch' is afgeleid van 'sunna', wat 'gewoonte' of 'traditie' betekent. Hiermee bedoelt men de handelswijze en de uitspraken van de profeet Mohammed, die als richtlijn dienen voor het moslimse leven. De sunna van de profeet is opgeschreven in honderden korte verhalen, die hadith worden genoemd. Samen met de Koran vormen deze verhalen de belangrijkste bron voor het islamitische recht, de shari'a. Ook voor shi'ieten vormt de sunna een belangrijk onderdeel van het geloof. Elke hadith moest echter door een afstammeling van Ali worden bevestigd voordat het als een authentiek verhaal kon gelden.

 

Efrem de Syriër was de grote heilige dichter van de Syrische kerken. Efrem schreef in het Syrisch, het Arameese dialect. Ook schreef hij veel strijdens werk om de ketterijen van Marcion, Bardaisan, Mani, het Arianisme, de gnostische borbitten en de Anomeanen te weerleggen.

Er zijn ook andere boeken in Syrië zeer belangrijk, wat geen heilig boek is. Eén van de bekendste boeken ter wereld: de vertelling van Duizend-en-één-nacht speelt zich af in Syrië. Dit is een verzameling van de verhalen die zich in het Midden-Oosten afspelen. Een voorbeeld hiervan is Ali Baba en de veertig rovers en de schrijver is Antoine Galland. Aladin en de wonderlamp speelt Syrië ook een grote rol, maar veel mensen weten dat niet. Dit boek is geschreven door Philip Pullman.

In Syrië zijn moskeeën heel belangrijk. Bij de moskee staan een of meer lange, smalle torens: de minaretten. Deze verschenen vanaf de 7e eeuw. Vanaf een minaret roept de meuzzin vijf keer per dag op tot een gebed: de salat en herhaalt hierbij de sjahada. Deze oproep heet ook wel de azan. Binnen in de moskee zijn geen zitbanken zoals wij die kennen, maar ze knielen neer op tapijten of matten. Bij het bidden richten ze zich in de richting van Mekka. Een muur van de moskee staat loodrecht op deze gebedsrichting, die qibla wordt genoemd. De mihrab is een nis in deze muur die de qibla aangeeft. Aan de kant van de mihrab kan ook een minbar zijn, dat is een soort preekstoel. Vanaf de minbar wordt elke vrijdag een preek gehouden. Het is een soort van verplicht om daar elke vrijdag bij te zijn. Mannen en vrouwen moeten in een aparte ruimte bidden. 

Mensen die moslim zijn geloven dat God op de laatste dag dat je leeft, zal oordelen over je leven. Je gaat dan naar de hemel of naar de hel. Dat ligt eraan hoe je geleefd hebt. Als je altijd volgens de regels van God hebt geleefd, ga je naar de hemel. Heb je niet volgens de regels van God geleefd, ga je naar de hel. Ze geloven dat de doden op de laatste dag opstaan uit de dood.

 

Belangrijke dagen

maandag 1 januari 2018
Nieuwjaarsdag

donderdag 8 maart 2018 Dag van de Revolutie Door een staatsgreep op 8 maart 1963 kwam in Syrië de Ba'ath-partij aan de macht. Nog altijd maakt de partij officieel de dienst uit in het land en wordt dit jaarlijks met een nationale feestdag gevierd. De coup werd door militairen uitgevoerd, waaronder de vader van de huidige president van Syrië, Bashar al-Assad. Zonder al te veel verzet werden op de ochtend van 8 maart 1963 de belangrijkste plekken en regeringsgebouwen in Damascus bezet.

woensdag 21 maart 2018 Moederdag

vrijdag 13 april 2018 Lailat-ul-Meraj (Hemelvaart Mohammed)

dinsdag 17 april 2018 Onafhankelijkheidsdag Toen op 17 april 1946 de laatste Franse soldaten uit de Syrische Arabische Republiek vertrokken werd Syrië onafhankelijk. Tegenwoordig viert Syrië deze gebeurtenis met een jaarlijkse nationale feestdag.

dinsdag 1 mei 2018 Dag van de Arbeid

zondag 6 mei 2018 Dag van de Martelaren De 'Dag van de martelaren' (Martyrs' Day) is een nationale feestdag in zowel Syrië als Libanon ter herinnering aan 6 mei 1916, toen Syrische en Libanese nationalisten in Damascus en Beiroet werden geëxecuteerd door Djemal Pasja (ook bekend als 'De Slager'), commandant van de Ottomaanse troepen in Palestina en Syrië (waaronder Libanon).

woensdag 16 mei t/m donderdag 14 juni 2018 Ramadan

vrijdag 15 t/m zondag 17 juni 2018 Suikerfeest (Eid al-Fitr) donderdag

21 juni 2018 Vaderdag
dinsdag 21 t/m donderdag 23 augustus 2018 Offerfeest (Eid al-Adha)

woensdag 12 september 2018 Muharram (Islamitisch Nieuwjaar)

zaterdag 6 oktober 2018 Dag van de Oktober Oorlog Herdenking van slachtoffers die vielen tijdens de oorlog tegen Israël in 1973. (Jom Kippoer oorlog).

woensdag 21 november 2018 Mawlid an-Nabi (Geboortedag Mohammed)

dinsdag 4 december 2018 Eid il-Burbara (Sint Barbara)

maandag 17 december 2018 Dag van de Koerdische Vlag 

Regels en gewoontes rondom, eten en voeding, huwelijk, geboorte en overlijden.

Eten is erg belangrijk. Het is een dankbaar gespreksonderwerp. De keuken is gebaseerd op verschillende specerijen en kruiden, de lunch is het belangrijkste gerecht. Huwelijk is bijna standaard in de binnekring dus met iemand die de ouders al kennen. Geboorte Rituelen binnen de islam Moslims kennen eenzelfde geboorteritueel voor meisjes en jongens. De vader en moeder fluisteren de geloofsbelijdenis in de linker- en rechteroor van het kindje zodat dit de eerste woorden zijn die de baby hoort.

Naamgeving De naamgeving gebeurt binnen de eerste zeven dagen en in de meeste gevallen zal het de naam zijn van een belangrijk persoon in de islam. Bij jongens is dit vaak “Mohammed” en bij meisjes is dit “Fatima” of “Aicha”. Deze namen komen van de grote profeet Mohammed. Zijn vrouw heette Aicha en zijn dochter Fatima.

Een geschoren hoofd Op de zevende dag wordt de geboorte van de pasgeborene gevierd. Vaak wordt op deze dag het hoofdje van de baby geschoren. Dit hoort bij het reinigingsproces van de baby naast het wassen. Het gewicht van het haar wordt in geld geschonken aan de armen en/of behoeftigen als teken van solidariteit.

Besnijdenis
Ook binnen de islamitische tradities worden de jongetjes besneden. Dit gebeurt tussen de achtste en vijftiende dag na de geboorte. Vóór de besnijdenis wordt het verhaal van de geboorte van de profeet Mohammed verteld. Pas na de besnijdenis hoort een jongen bij de islamitische mannenwereld.

Overlijden
Voor het overlijden
Uitgebreide voorschriften bepalen hoe moslims handelen tijdens de laatste uren van een stervende. De zorg voor stervenden en overledenen is – anders dan bij traditioneel Nederlandse uitvaarten – niet een zaak van de directe familie, maar van de islamitische gemeenschap als geheel.
De stervende wordt neergelegd op zijn rechterzijde met het gezicht in de richting van de Ka’aba in Mekka. Er wordt water aangeboden om te drinken, want de stervende zou een zodanige dorst kunnen hebben dat de verleiding groot wordt om naar Satan te luisteren.
Bezoek aan stervenden is heel belangrijk in de islam. Hiermee kunnen gelovigen zegeningen verdienen. Daarom zijn er vaak veel mensen aanwezig in de stervensfase. Het bezoek is erop gericht degene die gaat sterven gerust te stellen en hem of haar te helpen denken: ‘Dit lijden is een beproeving van Allah. Dit is de wil van Allah’. Men reciteert bepaalde gebeden en zegt de shahāda op, de geloofsbelijdenis om de stervende te ondersteunen in de overgang naar het hiernamaals. Het is aanbevolen om de woorden na te zeggen als laatste woorden voor het overlijden. Veel moslims wijzen het gebruik van bepaalde pijnstillende of verzachtende medicijnen in de laatste fase af, omdat helderheid van geest belangrijk wordt geacht.
Schuldenvrij heengaan
Alle gelovigen kunnen een stervende geestelijke en religieuze ondersteuning bieden. Toch vindt men het doorgaans belangrijk dat er iemand bij is die er verstand van heeft. Dat kan een imam zijn, maar ook iemand anders uit de gemeenschap in wie men vertrouwen heeft. Men praat over de dood, spreekt conflicten uit en vergeeft elkaar. De schulden van de stervende moeten worden afgelost. Indien nodig moeten familie of vrienden daarvoor bijspringen, zodat de stervende schuldenvrij voor Allah kan verschijnen. Ook de geestelijke schuld, zoals het niet gemaakt hebben van een bedevaart, dient verrekend te worden door een schenking aan de armen.

Ingrijpen in de laatste fase (euthanasie)
Het niet kunnen bijwonen van dit samenzijn kan voor nabestaanden traumatisch zijn. Ingrijpen tijdens de laatste fase van het leven is volgens de islam verboden: leven en dood worden bepaald door Allah en de mens moet zich bij zijn besluiten neer te leggen. Deze opvatting kan problemen geven wanneer familieleden geconfronteerd worden met besluiten ten aanzien van voortzetting of stopzetting van bijvoorbeeld een behandeling.

De overledene ritueel wassen
Nadat de dood is vastgesteld, volgt bij een islamitische uitvaart een rituele wassing. Dat is een taak voor familie en mede gelovigen en in principe niet voor het verplegend personeel of een uitvaartverzorger. De overledene moet hiervoor dus worden overgedragen aan familie of de gemeenschap.
Mannen door mannen, vrouwen door vrouwen
De rituele wassing wordt uitgevoerd door het eigen geslacht; mannen worden gewassen door mannen, vrouwen door vrouwen. Mits men rein is, mogen alle moslims deelnemen aan een lijkwassing. Rein betekent hier niet letterlijk schoon gewassen, maar volgens de religieuze voorschriften. Er zijn specifieke regels voor de fysieke reiniging voor- en achteraf door de deelnemers aan de bewassing.
Hoewel er binnen de islam eenheid is over de voorschriften voor het uitvoeren van de rituele bewassingen, zijn er wel verschillen tussen de verschillende religieuze stromingen en etnische groeperingen.
Wassen in water met olijfblad
De overledene wordt 3 maal gewassen. De 1ste keer met lauw water, vervolgens met water met olijfblad en de 3e keer met kamfer in het water. De overledene wordt besprenkeld met rozenolie en gewikkeld in een katoenen, witte doek, de kafan, die voor iedereen gelijk is. Uiterlijk vertoon is verboden. Mannen worden in 3 doeken gewikkeld, vrouwen in 5. Bij vrouwen wordt het haar helemaal afgedekt.
Hierna is de overledene helemaal rein. Samen bidt men om vergeving voor de overledene en alle overleden moslims. Het wordt staande uitgevoerd in de richting van Mekka.

Dodengebed, of Djanazah-gebed
Na de rituele wassing is het tijd voor het dodengebed. Dit wordt het 'Djanazah-gebed' genoemd, of voluit 'Salat-ul-Djanazah', wat betekent 'gebed van de overledene'. Het is gebruikelijk dat er veel mensen bij aanwezig zijn. Het gebed is wel uitsluitend vóór en door moslims en het is vereist dat alle deelnemers van het gebed in staat van reinheid zijn (wudhu). Het dodengebed duurt maar kort (enkele minuten) en wordt meestal verricht door een Imam of een zoon van de overledene.
Het kan zijn dat men de overledene voor het Djanazah-gebed naar de moskee brengt. Meestal wordt het gebed gezegd in aansluiting op het middaggebed. In andere gevallen wordt ervoor gekozen het gebed te houden in de aula van de uitvaartonderneming, waar ook de rituele wassing heeft plaatsgevonden.

Islamitische begrafenis in Nederland, of in het vaderland
Moslims willen begraven worden. Crematie is niet aan de orde. In principe mag er maar één persoon per graf begraven worden. Eeuwige grafrust is voor moslims belangrijk. In Nederland kan dat niet gegarandeerd worden. Daarom kiezen vooral
ouderen van de 1e generatie vaak nog voor repatriëring (terugbrengen naar vaderland) om begraven te worden in de streek waar zij vandaan komen. Het aantal moslimbegrafenissen in Nederland stijgtwel: steeds meer mensen willen liever begraven worden in de buurt van de kinderen en kleinkinderen.

Binnen 24 uur begraven
Voor moslims is het belangrijk om zo snel mogelijk begraven te worden. In landen van herkomst volgt de begrafenis meestal binnen 24 uur na het overlijden. In Nederland verbiedt de wet op de lijkbezorging dat, maar daar kan tegenwoordig ontheffing voor aangevraagd worden. Dat wordt via de burgemeester geregeld. Ook voor de uitvaart geldt dat er binnen de islam duidelijke regels zijn. Toch ziet de ene moslimbegrafenis er soms anders uit dan de andere, omdat men de voorschriften combineert met eigen culturele tradities.
Op de begraafplaats wordt de kist, vaak bedekt met een kleed met daarop de naam van Allah, door mannen naar het graf gedragen. De dragers wisselen regelmatig, want voor moslims is dit een goede daad en veel mannen melden zich als drager. In de stoet wordt niet gesproken, maar wel herhaalt men de uitspraak dat Allah groot is (Allahoe akbar) en Mohammed zijn profeet.

Vrouwen op islamitische begraafplaats
In veel islamitische gemeenschappen mogen vrouwen niet mee naar het graf. Zij blijven thuis of wachten buiten de begraafplaats. Zij gaan meestal de dag daarop naar het graf. Afhankelijk van de geloofsrichting binnen de islam en de culturele tradities in verschillende etnische groeperingen, is het soms wel gebruikelijk dat vrouwen mee naar de begraafplaats gaan, bijvoorbeeld bij Molukse en Turkse moslims en bepaalde groepen Surinaamse moslims. Ook Nederlandse moslima’s gaan vaak wel mee naar het graf.

 

Richting van Mekka
In het graf ligt de overledene bij voorkeur zonder kist, op de rechterzij met het aangezicht in de richting van de Ka’aba in Mekka. Wordt er wel een kist gebruikt, dan moet dat er een zijn waarin de overledene op zijn rechterzij kan liggen. Om het mogelijk te maken dat de dode op de dag van de wederopstanding ook inderdaad overeind kan komen moet er een ruimte boven het lichaam open blijven. Vaak wordt hiervoor een speciale constructie in het graf aangebracht. De lijkwade wordt bij hoofd en voeten losgemaakt.

Steun in tijd van rouw
Na de uitvaartdienst gaat iedereen naar het huis van de overledene om daar met elkaar te eten en drinken. Van de ontvangstruimte op een begraafplaats maakt men meestal geen gebruik. Na het sterven van een familielid brengen andere familieleden en vrienden gedurende 3 dagen eten naar de familie. Men wil ervoor zorgen dat zij verder geen zorgen hebben. Mannen en vrouwen zitten gescheiden bij elkaar.
Huilen mag, maar de emoties mogen niet helemaal de vrije loop krijgen. De emoties moeten beperkt blijven omdat tegenover het verdriet staat dat de ziel verrijst. Het is absoluut verboden om te weeklagen: ‘Waarom moet mij dat nu overkomen?’
Nabestaanden mogen wel iets zeggen als: ‘Vergeef me, ik wil je graag nog dit of dat zeggen.’ Anderen spreken de nabestaanden toe met woorden als ‘Wees geduldig’, ‘Dit was heus ergens goed voor’, ‘Hier steekt wijsheid achter’. Vaak gaat men ook de koran opzeggen. Dat geeft rust.

De ziel nog in het midden
Moslims gaan ervan uit dat de geest of de ziel van de overledene nog in hun midden is, zodat het een plicht is om heel voorzichtig met de overledene om te gaan. Men vindt het waardevol dat zij zich nog tot de dierbare overledenen kan blijven richten en voor hen smeekbeden kan beginnen. Deze smeekbeden zijn niet bedoeld om hulp af te roepen voor de dierbaren, dat mag in ieder geval niet. Maar via de smeekbeden kan men bidden voor het welzijn van de doden. ‘Maak het graf ruim en licht, laat de overledene rust vinden.’ Zo geeft men aan dat er weinig verschil is tussen leven en dood.

Periode van rouw
Officieel duurt de rouwperiode maar 3 dagen. Men hoort niet te lang stil te staan bij het verlies: Allah heeft gegeven, Allah heeft genomen. Na 3 dagen is een 1e herdenkingsbijeenkomst. Toch neemt men vaak vanuit culturele traditie, maar ook vanuit persoonlijke behoefte, een rouwperiode van ongeveer 40 dagen in acht. In die periode komt men regelmatig bij elkaar om uit de koran te lezen. De naaste familieleden worden geacht geld te geven aan een goed doel. Vroeger gaf men eten aan de armen, maar dat is tegenwoordig niet meer van toepassing.

Een herdenkingsbijeenkomst rond de 40ste dag
Rond de 40e dag wordt deze rouwperiode afgesloten met een herdenkingsbijeenkomst in het huis van de overledene of de naaste familie. Mannen en vrouwen zitten apart. Koranlezers lezen voor en er wordt samen gebeden voor de zielenrust van de overledene. Een jaar na het overlijden is er opnieuw een herdenkingsbijeenkomst.

Islamitische graf bezoeken
Voor een moslim is het bezoek aan het graf van een overledene erg belangrijk. De begraafplaats heeft een religieuze, en ook een sociale en psychologische functie. Vaak bezoekt men de graven op vrijdag na het vrijdaggebed en op feestdagen. Bij sommige etnische groeperingen gaan mannen en vrouwen samen naar de begraafplaats, bij andere bezoekt men de graven apart.

De islam
Binnen de islam zijn er verschillende stromingen, waarvan de Soennieten (80-85%) en de Sjiieten (10-15%) de twee grootste zijn. De islam is in principe universeel,
maar deze is wel beïnvloed door tradities in de verschillende culturen. De verschillen in stervensbegeleiding en verliesverwerking zijn ondergeschikt, maar het is toch altijd goed navraag te doen bij een imam, de geestelijk leider van de betreffende moslimgemeenschap om te weten welke rituelen van belang zijn.

Moslims in Nederland, Nederlandse moslims
Nederland telt momenteel naar schatting ruim 900.000 moslims. Moslims in Nederland zijn voornamelijk afkomstig uit Turkije en Marokko (73%), de anderen zijn afkomstig uit landen als Suriname (Surinaams Hindoestaanse moslims), Afghanistan, Irak, Somalië, Pakistan, Iran, Indonesië, Soedan, Bosnië, Palestina, Egypte en Tunesië. Er zijn ook autochtone Nederlanders die zich tot de islam bekeren



verschillende stromingen binnen de islam

Er bestaan binnen de islam een aantal hoofdstromingen. Het onderscheid tussen de twee belangrijkste stromingen, het soennisme en het shi'isme ontstond naar aanleiding van de opvolging van Mohammed. Shiieten geloven dat er een bloedlijn moet zijn tussen de opvolger en de profeet, terwijl dit voor soennieten niet noodzakelijk is.